Ανάκληση διορισμού υπαλλήλου κατ’ άρθρο 20 παρ. 2 ν. 3528/2007.

ΙΙ.4. Εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 20 παρ. 2 ν. 3528/2007 και σε άλλες κατηγορίες προσωπικού.

Η διάταξη του άρθρου 20 παρ. 2 ν. 3528/2007, ως έχουσα ειδικότερο χαρακτήρα έναντι των γενικών αρχών ανάκλησης και κατισχύουσα αυτών, εφαρμόζεται για τους υπαλλήλους εκείνους που ανήκουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3528/2007, ως και για τις κατηγορίες εκείνες προσωπικού που με ειδική διάταξη νόμου υπάγονται στις διατάξεις του ν. 3528/2007. Ωστόσο, αρκετές φορές η αναλογική ή μη εφαρμογή της επίμαχης διάταξης παρίσταται ένα δυσχερές ερμηνευτικό ζήτημα που μπορεί να προκαλέσει και νομολογιακή έριδα. Χαρακτηριστικά :

ΣΕ 1935/2020

1. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση, για την άσκηση της οποίας έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (… έντυπα παραβόλου), ζητείται η εξαφάνιση της…απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ακυρώσεως του εκκαλούντος κατά α) της …απόφασης του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία αα) ανακλήθηκαν οι …, ….. και … αποφάσεις του ίδιου Υπουργού, με τις οποίες ο εκκαλών είχε προσληφθεί ως αναπληρωτής, κλάδου ΠΕ17 Μηχανολόγων, αντίστοιχα κατά τα σχολικά έτη …. και ββ) κλήθηκαν οι Δευτεροβάθμιες Εκπαιδεύσεις Γ΄ Αθήνας και Ανατολικής Αττικής, να προβούν σε ανάκληση της πρόσληψης του εκκαλούντος, κατά τα σχολικά έτη … (με την πρώτη πράξη) και 2003-2004 (με τη δεύτερη πράξη) αντίστοιχα και β) των ….. αποφάσεων της Επιτροπής του άρθρου 2 παρ. 1 της …. Π.Υ.Σ., με τις οποίες εγκρίθηκε η πρόσληψη αναπληρωτών από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, αντίστοιχα κατά τα σχολικά έτη 2002 – 2003, 2004 – 2005 και 2005 – 2006.

2. Επειδή, με την εκκαλούμενη απόφαση απορρίφθηκε ως απαράδεκτη η αίτηση ακυρώσεως κατά το μέρος που στρεφόταν κατά α) της …. υπουργικής απόφασης, κατά το μέρος που με αυτήν κλήθηκαν οι Δευτεροβάθμιες Εκπαιδεύσεις Γ΄ Αθήνας και Ανατολικής Αττικής να ανακαλέσουν την πρόσληψη του εκκαλούντος κατά τα σχολικά έτη 2000 – 2001, 2001 – 2002 και 2003 – 2004, β) των αποφάσεων της Επιτροπής του άρθρου 2 παρ. 1 της …. που μνημονεύθηκαν στην προηγούμενη σκέψη. Κατά των σχετικών όμως κρίσεων της εκκαλούμενης απόφασης δεν προβάλλεται κάποιος λόγος έφεσης. Συνεπώς, η έφεση πρέπει να απορριφθεί κατά το ως άνω μέρος.

3. Επειδή, από την εκκαλούμενη απόφαση και τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Ο εκκαλών είναι απόφοιτος της Ανώτερης Δημόσιας Σχολής Εμπορικού Ναυτικού Μηχανικών Ασπρόπυργου με δίπλωμα Δόκιμου Αξιωματικού Μηχανής. Με σχετικές αποφάσεις είχε προσληφθεί ως αναπληρωτής κλάδου ΠΕ17 Μηχανολόγων, για τα προαναφερόμενα σχολικά έτη. Κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών του, κατά την υποβολή αίτησής του για μόνιμο διορισμό διαπιστώθηκε ότι με τον ανωτέρω τίτλο σπουδών δεν μπορεί να ενταχθεί στον κλάδο ΠΕ17, αλλά στον ΠΕ18 και συγκεκριμένα στην ειδικότητα Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού. Για τον λόγο αυτόν εκδόθηκε η πρώτη προσβληθείσα με την αίτηση ακυρώσεως απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία ανακλήθηκαν οι σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, με τις οποίες ο εκκαλών είχε προσληφθεί ως αναπληρωτής εκπαιδευτικός, κατά τα μνημονευθέντα στην πρώτη σκέψη σχολικά έτη, γιατί δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις ένταξής του στον ενιαίο πίνακα αναπληρωτών του κλάδου ΠΕ17 Μηχανολόγων, από τον οποίο είχε προσληφθεί. Κατά της ανωτέρω απόφασης του Υπουργού, ο εκκαλών άσκησε αίτηση ακυρώσεως, με την οποία προέβαλε ότι η Διοίκηση αναιτιολόγητα, μη νόμιμα και κατά παράβαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, αλλάζοντας αντιλήψεις και εκτιμώντας διαφορετικά τα ίδια περιστατικά, θεώρησε ότι αυτός δεν εντάσσεται στον κλάδο ΠΕ17, και ανακάλεσε τις σχετικές πράξεις πρόσληψής του ως αναπληρωτή αναδρομικά και μάλιστα μετά την πάροδο εύλογου χρόνου από την πρώτη του πρόσληψη. Περαιτέρω, ο εκκαλών προέβαλε ότι ο τίτλος σπουδών του ως Μηχανικού Εμπορικού Ναυτικού, είναι απολύτως συναφής με τον τίτλο σπουδών των Μηχανολόγων. Με την εκκαλούμενη απόφαση κρίθηκε ότι, εφόσον για την πρόσληψη του εκκαλούντος ως αναπληρωτή ή ωρομίσθιου από τον πίνακα κλάδου ΠΕ17 απαιτείτο ως τυπικό προσόν η κατοχή πτυχίου, το οποίο αυτός εστερείτο, ορθά και νόμιμα ανακλήθηκαν με την προσβληθείσα Υπουργική Απόφαση, οι ανωτέρω αποφάσεις πρόσληψής του, και εξαφανίστηκαν αυτές αναδρομικώς από τον χρόνο έκδοσής τους, χωρίς η ανάκληση αυτή να θεωρείται ότι έγινε λόγω αλλαγής αντιλήψεων της Διοίκησης. Η εν λόγω δε ανάκληση της πρόσληψής του για τα σχολικά έτη 2002 – 2003, 2004 – 2005 και 2005 – 2006, έγινε σε χρονικό διάστημα μικρότερο της πενταετίας από την έκδοση των ανωτέρω σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων και, επομένως, μέσα σε εύλογο χρόνο, κατά τα αναφερόμενα στη διάταξη του άρθρου μόνου του α.ν. 261/1968. Περαιτέρω, με την εκκαλούμενη απόφαση κρίθηκε ότι, εφόσον η ανάκληση αυτή των παράνομων διοικητικών πράξεων έγινε μέσα σε εύλογο χρόνο, έπρεπε να απορριφθεί και ο προβληθείς με την αίτηση ακυρώσεως ισχυρισμός ότι η έκδοση των προσβαλλόμενων πράξεων αντίκειται στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης του πολίτη προς τη Διοίκηση. Τέλος, απορρίφθηκε ο ισχυρισμός του εκκαλούντος ότι το πτυχίο που κατέχει είναι συναφές με αυτό του κλάδου ΠΕ17, με την αιτιολογία ότι η κρίση του νομοθέτη ως προς τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα διορισμού και πρόσληψης των εκπαιδευτικών ως αναπληρωτών, ως και η συνάφεια των σχετικών πτυχίων, είναι ανέλεγκτη από τον ακυρωτικό δικαστή.

4. Επειδή, με την κρινόμενη έφεση επαναφέρεται ο πρωτοδίκως προβληθείς ισχυρισμός περί παράβασης από τη Διοίκηση της αρχής της προστατευόμενης εμπιστοσύνης και προβάλλεται ότι μη νομίμως απορρίφθηκε ο σχετικός λόγος ακυρώσεως από το Εφετείο.

5. Επειδή, η απάντηση επί του λόγου αυτού έφεσης εξαρτάται από τον κανόνα δικαίου που τυγχάνει εφαρμογής επί της ανάκλησης των πράξεων πρόσληψης των αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Επί του ζητήματος αυτού, η νομολογία του Γ΄ Τμήματος εμφανίζεται κυμαινόμενη: Οι αποφάσεις 1744/2019 και 3073/2013 εφαρμόζουν, όπως και η εκκαλούμενη, τη διάταξη του άρθρου μόνου του α.ν. 216/1968, κρίνοντας ότι ανάκληση ευμενών ατομικών διοικητικών πράξεων επιτρέπεται μόνο για λόγους νομιμότητας και εντός ευλόγου χρόνου, το δε εύλογο του χρόνου κρίνεται βάσει των συνθηκών κάθε περίπτωσης, δεν δύναται όμως να θεωρηθεί μη εύλογος χρόνος κατώτερος της πενταετίας, εκτός αν τούτο προβλέπεται από ειδική διάταξη νόμου. Ωστόσο, με την 543/2020 απόφαση του Τμήματος κρίθηκε ότι εφαρμοστέα στις περιπτώσεις αυτές είναι, κατά παραπομπή του άρθρου 53 παρ. 2 του ν. 2721/1999 (Α΄ 112), η διάταξη του άρθρου 20 παρ. 2 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 2683/1999 – Α΄ 19), με την οποία προβλέπεται ότι η πράξη διορισμού που έγινε κατά παράβαση νόμου ανακαλείται εντός διετίας από τη δημοσίευσή της, ενώ, αν παρέλθει η διετία αυτή, για να είναι νόμιμη η ανακλητική πράξη απαιτείται, επιπροσθέτως, να εκφέρει η Διοίκηση κατά νόμιμη διαδικασία και με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία κρίση ότι ο διορισθείς προκάλεσε ή υποβοήθησε με δόλο την παρανομία.

6. Επειδή, ενόψει της σπουδαιότητας του ζητήματος αυτού, το οποίο είναι κρίσιμο για την επίλυση της υπόθεσης, ενόψει του χρόνου έκδοσης των προσβληθεισών με την αίτηση ακυρώσεως πράξεων ανάκλησης της πρόσληψης του εκκαλούντος ως αναπληρωτή εκπαιδευτικού, και της προεκτεθείσας διακύμανσης της νομολογίας επί του ζητήματος αυτού, το Τμήμα κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην επταμελή σύνθεση, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 14 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), να ορισθεί δε εισηγητής ο Πάρεδρος Β. Γκέρτσος και δικάσιμος η 3η.12.2020.

Δ ι ά τ α ύ τ α

Παραπέμπει την υπόθεση στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος.

Ορίζει εισηγητή τον Πάρεδρο Β. Γκέρτσο και δικάσιμο την 3η.12.2020.